MLM di Malaysia: Satu Perniagaan yang Sah dengan Syarat-Syarat yang Jelas
Dalam beberapa tahun terakhir, isu penipuan yang melibatkan perniagaan jualan langsung atau multi-level marketing (MLM) semakin meningkat di Malaysia. Banyak yang mendakwa bahawa MLM adalah bentuk penipuan yang sebenarnya, tetapi perlu diingatkan bahawa tidak semua MLM adalah sama. Sebenarnya, MLM adalah satu jenis perniagaan yang sah di Malaysia, selagi perniagaan itu dilesenkan dan berdaftar dengan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna (KPDNHEP).
Penting untuk memahami perbezaan antara MLM yang sah dan skim piramid yang seharusnya dielakkan. KPDNHEP mengawasi perniagaan MLM di Malaysia di bawah Akta Jualan Langsung dan Skim Anti-Piramid 1993 (AJLSAP). Oleh itu, selagi perniagaan MLM tersebut mematuhi syarat-syarat yang ditetapkan dan didaftar dengan KPDNHEP, ia adalah sah di sisi undang-undang.
Ciri-ciri skim piramid yang diharamkan oleh undang-undang jelas dibezakan daripada MLM. Skim piramid cenderung lebih menekankan kepada perekrutan peserta baru berbanding dengan penjualan produk. Bonus atau faedah lain dalam skim piramid juga lebih bersifat mengikut perekrutan peserta baru, berbeza dengan MLM yang menitikberatkan pada penjualan produk.
Pentingnya untuk memahami peraturan dan mengenal pasti perbedaan antara MLM dan skim piramid telah diakui oleh Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (Jakim). Mereka mengeluarkan Garis Panduan Perniagaan Jualan Langsung Secara Pemasaran Berbilang Tingkat (Multi-Level Marketing) Menurut Syariah pada tahun 2013 (https://e-muamalat.islam.gov.my/images/ebook/panduan-mlm-ebook.pdf), menunjukkan pengiktirafan oleh kerajaan terhadap keabsahan MLM dari perspektif syariah.
Syarikat-syarikat MLM juga boleh mematuhi garis panduan syariah yang ditetapkan oleh Jakim, termasuk mempunyai penasihat syariah dan menawarkan produk yang patuh syariah. Ini memastikan bahawa perniagaan MLM tidak hanya sah dari segi undang-undang tetapi juga selaras dengan prinsip-prinsip agama.
Bagi orang awam yang ingin memastikan sama ada sesebuah syarikat MLM berlesen atau tidak, KPDNHEP menyediakan laman sesawang rasmi dengan senarai syarikat jualan langsung yang berlesen, termasuk maklumat mengenai tempoh kesahan lesen mereka. Ini adalah langkah penting untuk mengelakkan daripada terlibat dalam perniagaan yang tidak sah dan menghindari risiko menjadi mangsa penipuan atau terjebak dalam skim piramid.